19/03/2009

Vì thương anh nên em không nói cho ai biết cả, bố mẹ em có hỏi em cũng bảo bình thường. Nhưng em cảm thấy tội lỗi qúa. Em bây giờ thực sự không biết phải làm gì để giúp anh ấy ra khỏi hố lầy…

Câu hỏi:
Chào Nhà Tư Vấn!
Em đang là sinh viên năm thứ 3 một trường Đh ở HN. Em có anh trai học trung cấp đã ra trường nhưng chưa có việc làm, bố mẹ em phải đi làm thuê ở nước ngoài để nuôi các em ăn học, hoàn cảnh gia đình em khá khó khăn. Trước đây em ở cùng anh trai em, và em biết hết những thói xấu của anh ấy. Anh ấy rất hiền, và có vẻ nhu nhược, tự ti và có thể nói là rất lười.
Mặc dù đã ra trường nhưng không chịu kiếm việc làm mà luôn đổ lỗi cho hoàn cảnh là mình không có xe máy để đi làm, xã hội thì bất công… nên anh ấy không kiếm được việc làm. Bố mẹ em vay tiền gửi ra cho anh ấy gần 10tr để mua xe máy, nhưng anh ấy chỉ mua xe có hai triệu đồng, số còn lại ăn tiêu hết, sau đó thì xe cũng mang cầm đồ nốt.
Trong thời gian ở cùng, anh ấy cũng nhiều lần cắm case máy vi tính… em buồn và thất vọng vô cùng, m dù rằng không phải là cờ bạc rượu chè be bét… Dạo gần đây do tâm lý chán nản nên mới lô đề nhiều. Anh ấy sức khoẻ yếu lắm, bị viêm xoang nữa, nên không làm việc nặng được. Trước đây có đi xách vữa, phụ hồ cho bố mẹ, nhưng sau bị tai nạn không làm được nữa.
Anh học trung cấp CNTT, có lẽ học trung cấp cũng khó khăn để làm việc, nên chán đời sinh ra vậy. Vì thương anh nên em không nói cho ai biết cả, bố mẹ em có hỏi em cũng bảo bình thường. Nhưng em cảm thấy tội lỗi qúa. Em bây giờ thực sự không biết phải làm gì để giúp anh ấy ra khỏi hố lầy. Em có nên nói thật cho bố mẹ em biết không? và em phải làm gì để giúp anh ấy? Mong nhà tư vấn có thể giúp đỡ em.
Trả lời:
Bạn thân mến!
Chúng tôi hiểu và cảm thông với những gì bạn chia sẻ. Sự việc đã và đang sảy ra làm bạn không thể che dấu và không muốn tiếp tục lo lắng, dấu diếm về những việc làm sai trái của anh trai mình trong suốt thời gian qua. Sống buông thả, không có trách nhiệm như anh trai bạn không chỉ làm cho chính anh bạn trở nên mệt mỏi, chán nản lâm vào cảnh nợ nần, cờ bạc, cầm đồ… Sự lo lắng của bạn giờ đây biến thành câu hỏi lớn cho tương lai của anh trai mình sẽ ra sao? Bố mẹ lam lũ vất vả biết được chuyện này sẽ như thế nào.. Mọi câu hỏi, mọi suy nghĩ đang làm bạn trăn trở và muốn giúp anh một cơ hội, một lối thoat…!
Người anh đáng thương và đáng trách_ sharevn.org
Ở trong tình huống trên, bạn nghĩ ai có thể là người giúp anh ấy tìm thấy ý nghĩa cuộc sống, có thêm động thực sống và thay đổi trạng thái hiện nay? Anh của bạn sẽ là người quyết định và chịu trách nhiệm với cuộc sống của chính mình, bạn ạ. Song là một người yêu thương anh, bạn có thể dành thời gian lắng nghe và chia sẻ với anh ấy những khó khăn, áp lực, những suy nghĩ, những cảm giác bế tắc, bất mãn đang có ở anh mình. Sự khích lệ, động viên từng điểm tốt; việc làm tốt của anh ấy cũng rất có ích để anh ấy cảm thấy tự tin hơn.
Là một người em, một người bạn, bạn cũng có thể động viên anh ấy tạm thời kiếm 1 việc làm bất kỳ – 1 việc làm có ích mà anh ấy có thể làm được, không nhất thiết phải đúng là công việc liên quan đến CNTT ngay lúc này. Khi anh ấy hoàn thành tốt một việc nào đó và sử dụng thời gian có ích vào công việc, có thể anh ấy sẽ bớt thời gian suy nghĩ tiêu cực và cảm thấy cuộc sống có ý nghĩa hơn.
Bạn cũng có thể khuyến khích anh ấy đi học thêm về CNTT hoặc máy vi tính để nâng cao trình độ. Để học cao, học sâu hơn ngay lúc này đối với anh ấy có thể khó, song học, thực hành để trở thành 1 người thợ giỏi (VD thợ sửa máy vi tính…) thì có lẽ sẽ không quá khó và không nằm ngoài tầm tay của anh ấy nếu anh ấy thực sự muốn làm, bạn có nghĩ vậy không?
Ở các hiệu sách hiện nay có bán rất nhiều cuốn sách Bài học cuộc sống viết về việc đi tìm ý nghĩa, mục đích, mục tiêu cuộc đời; hoặc nói về tấm gương nghị lực, ý chí phấn đấu vươn lên của nhiều người trong hoàn cảnh khó khăn … Bạn có thể mua về để hai anh em đọc những lúc rỗi rãi; hoặc nếu anh bạn không sẵn sàng đọc, bạn cũng có thể đọc và qua đó tìm cách hỗ trợ anh mình.
Với tình yêu thương, sự quan tâm của 1 người em, bạn có thể cố gắng bằng nhiều cách để chia sẻ, hỗ trợ anh mình. Song một lần nữa tôi muốn nhấn mạnh rằng cuộc sống của anh ấy là do anh ấy chịu trách nhiệm chứ không phải là bạn hay bất kỳ ai khác.
Trước những việc làm mà bạn không đồng ý và hoặc thấy không có lợi cho anh ấy, bạn hoàn toàn có quyền chia sẻ cảm giác buồn, lo lắng, sự không đồng tình cũng như cảm giác khó xử của mình. Bạn cũng có thể chia sẻ rằng bạn tin tưởng, mong đợi sự thay đổi của anh ấy như thế nào. Bạn có thể khuyến khích và thoả thuận với anh ấy rằng có những việc anh ấy cần tự dừng lại (ví dụ chuyện chơi lô đề); hoặc trực tiếp báo cáo với bố mẹ. Có những việc bạn có thể không chủ động nói với bố mẹ, bởi làm bố mẹ buồn và anh buồn là điều bạn không hề mong muốn, song nếu bố mẹ hỏi, bạn sẽ không nói dối. Sự thoả thuận rõ ràng như vậy có thể sẽ giúp bạn không bị dằn vặt bởi cảm giác tội lỗi và cũng không bị cho là phản bội anh. Điều đó chỉ có nghĩa rằng anh ấy cần tự chịu trách nhiệm trước những việc mình đã làm mà thôi.
Hy vọng những trao đổi trên phần nào giải toả những băn khoăn và hữu ích đối với bạn. Chúc bạn mọi điều tốt lành!