Ta�� ka�� a�Y ng?�a�?i la��n: CA?n ba��nh ba�� lA?ng quA?n
HA?m 22/9/2009, a��y ban Y ta?? qua��c gia Anh (NHS) la?�n A�a?�u tiA?n cA?ng ba�� ma��t nghiA?n ca��u va�? cha��ng ba��nh ta�� ka�� a�Y ngua�?i tr?�a�Yng thA�nh. BA?o cA?o nA�y ngay la?�p ta��c thu hA?t A�?�a�?c sa�� chA? A? ca��a bA?o chA� qua��c ta??, ba�Yi nA? khia??n nhia�?u qua��c gia pha??i gia?�t mA�nh vA� ma��t cha��ng ba��nh cA? la?? A�A? ba�� ba�? quA?n trong tha�?i gian dA�i.
“A?A?nh tha��ca�? ba��nh ta�� ka�� a�Y ng?�a�?i la��n
Ta�� ka�� lA� ma��t cha��ng ba��nh liA?n quan A�a??n ra��i loa??n phA?t tria�?n tA?m lA? khia??n ng?�a�?i ma??c ba��nh cA? nha�?ng bia�?u hia��n ba??t th?�a�?ng trong quan ha�� giao tia??p xA? ha��i, sa��ng thu mA�nh vA� nga??i tia??p xA?c. NgA�y nay, ma��i khi nghA� A�a??n tA?n ca��a cA?n ba��nh nA�y, ha?�u ha??t ma�?i ng?�a�?i A�a�?u nghA� A�a??n tra?� em vA� cho ra?�ng A�A?y lA� cA?n ba��nh cha�� xa??y ra a�Y la��a tua��i nA�
Tuy nhiA?n, ba??n bA?o cA?o “Ba��nh ta�� ka�� a�Y ng?�a�?i la��n trong cA?c gia A�A�nh a�Y Anha�? dA�i 71 trang cA?ng ba�� hA?m 22/9 ca��a NHS la??i cha�� ra ra?�ng, gia��ng nh?� cA?c cA?n ba��nh ra��i loa??n va�? tA?m sinh lA? khA?c, ta�� ka�� cA? tha�? tra�Y thA�nh ba��nh mA?n tA�nh ta��n ta??i trong sua��t cua��c A�a�?i ba��nh nhA?n.
“CA�ng va�? sau, tA?c A�a��ng ca��a ba��nh ta�� ka�� cA�ng nghiA?m tra�?ng, khA?ng cha�� tA?c A�a��ng A�a??n kha?? nA?ng ha�?c ta?�p khi cA?n nha�?, mA� cA?n a??nh h?�a�Yng tiA?u ca��c A�a??n kha?? nA?ng sa��ng A�a��c la?�p khi tr?�a�Yng thA�nh. Ng?�a�?i la��n ma??c ba��nh nA�y th?�a�?ng cA? ca??m giA?c cA? A�a��c vA� A?m a??nh va��i suy nghA� ba�� xA? ha��i loa??i ba�?a�?, ba??n bA?o cA?o gia��i thia��u va�? nguy c?? ca��a ba��nh ta�� ka�� a�Y ng?�a�?i la��n.
Ba?�ng cA?ch sa�� da�?ng nha�?ng ph?�??ng A?n tra??c nghia��m A�ia�?u tra nh?� yA?u ca?�u A�a��i t?�a�?ng cha�?n ma��t trong cA?c ph?�??ng A?n “TA?i tha??y ka??t ba??n ra??t da��a�?, “TA?i thA�ch A�i tia��c h??n lA� lA?n th?� via��na�? hay “TA?i A�a?�c bia��t thA�ch A�a�?c tia�?u thuya??ta�?, nha�?ng sa�� lia��u mA� NHS la?�n A�a?�u tiA?n cung ca??p khia??n nhia�?u ng?�a�?i pha??i gia?�t mA�nh vA� 1% dA?n sa�� tr?�a�Yng thA�nh a�Y Anh ma??c ba��nh ta�� ka��. Con sa�� nA�y xa??p xa�� ba?�ng va��i sa�� lia��u va�? cha��ng ba��nh ta�� ka�� a�Y tra?� nha�? ta??i Anh A�?�a�?c cA?ng ba�� trong nhia�?u nghiA?n ca��u tr?�a��c A�A?, cho tha??y ma��t tha��c ta?? bua��n ra?�ng, ba��nh ta�� ka�� a�Y ng?�a�?i la��n tha��c sa�� A�A? khA?ng nha?�n A�?�a�?c sa�� quan tA?m ca?�n thia??t.
A?A?ng chA? A?, ta�� la�� nam gia��i tr?�a�Yng thA�nh ma??c ba��nh ta�� ka�� cao ga??p 9 la?�n na�? gia��i a�� ta�� la�� nA�y cA�ng kha��p va��i cA?c sa�� lia��u liA?n quan A�a??n gia��i tA�nh a�Y nhA?m tra?� em ma??c ba��nh, cho tha??y ba��nh ta�� ka�� khA?ng ta�� ma??t A�i mA� tia??p ta�?c tA?c A�a��ng A�a??n ng?�a�?i ba��nh ngay ca?? khi A�A? tr?�a�Yng thA�nh. NgoA�i ra, nha�?ng ng?�a�?i A�a��c thA?n A�?�a�?c xA?c A�a��nh ma??c ba��nh ta�� ka�� cao h??n nha�?ng ng?�a�?i ka??t hA?n, A�ia�?u nA�y tha??y rA� nha??t trong nhA?m A�a��i t?�a�?ng lA� nam gia��i.
“CA? la?? A�ia�?u quan tra�?ng nha??t cA? tha�? tha??y A�?�a�?c ta�� ka??t qua?? thu A�?�a�?c lA� ng?�a�?i la��n ma??c ba��nh ta�� ka�� cA? nha�?ng ba??t la�?i va�? ma?�t xA? ha��i, kha?? nA?ng ha�?c ta?�p vA� trA�nh A�a�� giA?o da�?c gia??m sA?t vA� cA? la?? nha?�n A�?�a�?c ha�� tra�? ta�� cA?c da��ch va�? t?� va??n xA? ha��i A�t h??n mong A�a�?ia�?, ba??n bA?o cA?o phA?n tA�ch. NHS cA?n cha�� ra nha�?ng ha??n cha?? trong cA?ng tA?c A�ia�?u tra�� ba��nh ta�� ka�� a�Y ng?�a�?i la��n: “Hia��n nay khA?ng cA? da??u hia��u nA�o cho tha??y cA? thA?m cA?c lia��u phA?p A�ia�?u tra�� hia��u qua?? dA�nh cho ng?�a�?i la��n ma??c ba��nh ta�� ka��. CA?c da��ch va�? chA?m sA?c y ta?? cA? chA? A? A�a??n nha�?ng ng?�a�?i ra��i loa??n va�? tA?m tha?�n, nh?�ng sa�� chA? A? nA�y la??i khA?ng ma�Y ra��ng ta��i cA?c A�a��i t?�a�?ng ma??c ba��nh ta�� ka��a�?.
Gia??i phA?p nA�o cho ba��nh ta�� ka�� a�Y ng?�a�?i la��n?
Ta�? Time (Ma�?) lA� ma��t trong nha�?ng ta�? bA?o A�a?�u tiA?n pha??n a��ng la??i thA?ng tin nA�y ba?�ng bA�i phA?n tA�ch “La?�n A�a?�u tiA?n a�� Ma��t cua��c A�ia�?u tra dA?n sa�� tr?�a�Yng thA�nh ma??c ba��nh ta�� ka��a�? xua??t ba??n hA?m 3/10. BA�i bA?o nA�y cA�ng tha��a nha?�n ma��t tha��c ta?? ra?�ng: “CA?c nghiA?n ca��u ca��a Trung tA?m kia�?m soA?t vA� ngA?n cha?�n ba��nh ta?�t Qua��c gia cho tha??y ca�� 150 tra?� em thA� cA? 1 tra?� ma??c ba��nh ta�� ka��, nh?�ng c?? quan nA�y la??i khA?ng cA? sa�� lia��u nA�o dA�nh cho ng?�a�?i la��n.
Trong khi A�A? ta�� la�� ng?�a�?i la��n ma??c ba��nh ta�� ka�� la??i xa??p xa�� tra?� em ma??c ba��nh a�Y cA?c qua��c gia nh?� Anh, Nha?�t Ba??n vA� Canadaa�?. Cha�� tA�nh riA?ng a�Y bang California (Ma�?), cA? ta��i 80% sa�� ng?�a�?i ta�� 18 tua��i tra�Y xua��ng A�?�a�?c cha?�n A�oA?n ma??c ba��nh ta�� ka�� a�Y cA?c ma��c A�a�� khA?c nhau. Tia??n sa�? Richard Roy Grinker thua��c A?a??i ha�?c George Washington (Ma�?) cA?n cho ra?�ng, na??u nghiA?n ca��u ca��a NHS ma�Y ra��ng A�ia�?u tra trA?n dA?n sa�� trong lA�nh va��c giA?o da�?c, sa�� ng?�a�?i ma??c ba��nh ta�� ka�� tha?�m chA� cA?n cao h??n.
Tuy cA?n ma��t sa�� ha??n cha?? nh?�ng bA?o cA?o ca��a NHS A�A? pha?�n nA�o hA� ma�Y ma��t lA�nh va��c cA?n ba�? nga�?. Ma��t cA?u ha�?i A�a?�t ra lA?c nA�y lA� ta??i sao A�a??n bA?y gia�? ma��i cA? ma��t nghiA?n ca��u trA?n dia��n ra��ng va�? ba��nh ta�� ka�� a�Y ng?�a�?i tr?�a�Yng thA�nh? Theo Tia??n sa�? Terry Brugha – Tr?�a�Yng nhA?m nghiA?n ca��u ca��a NHS, A�ia�?u tra ba��nh ta�� ka�� a�Y ng?�a�?i la��n khA? h??n ra??t nhia�?u so va��i tra?� em ba�Yi “va��i tra?� em, chA?ng ta cA? ba�� ma?? vA� tha?�y cA? giA?o A�a�? quan sA?t hA�nh vi, trong khi A�A? ng?�a�?i la��n ma??c ba��nh ta�� ka�� ra??t A�t khi tha�? hia��n hA�nh vi ca��a ha�?a�?. NgoA�i ra, chA�nh vA� ba�� ha??n cha?? kha?? nA?ng giao tia??p xA? ha��i nA?n via��c ng?�a�?i ma??c ba��nh ta�� ka�� tA�m A�a??n ha�� tra�? y ta?? lA� A�ia�?u cA�ng hia??m ga?�p.
“Ca?�n pha??i tA?ng c?�a�?ng na�� la��c giA?p A�a�? ngua�?i tr?�a�Yng thA�nh ma??c ba��nh ta�� ka�� ba�Yi na�� la��c hia��n nay lA� kA�m xa so va��i na�� la��c giA?p A�a�? tra?� em ta�� ka��. Cha�� ca?�n giA?p ha�? nha?�n ra va??n A�a�? tha��c sa�� ha�? A�ang ga?�p pha??i lA� A�A? cA? tha�? giA?p A�a�? ha�? ra??t nhia�?u trong via��c ca??i thia��n ma��i quan ha�� trong gia A�A�nh vA� n??i lA�m via��ca�? – Tia??n sa�? Brugha nA?i – “Khi ba??n giA?p ha�? hia�?u ra?�ng ha�? khA?ng pha??i lA� ng?�a�?i duy nha??t trA?n TrA?i A�a??t ba�� nh?� va?�y, giA?p gia A�A�nh ha�? hia�?u rA� h??n va??n A�a�?, ba??n A�A? ta??o A�?�a�?c b?�a��c A�a��t phA? trong A�ia�?u tra��. H??n na�?a cA?c A?ng cha�� cA? tha�? sa?? thA?ng ca??m thay vA� sa tha??i vA� ha�? hia�?u con ng?�a�?i A�A? ca?�n giA?p A�a�?. HA?y giA?p ha�? thA�ch nghi va��i cua��c sa��ng, A�A? lA� A�ia�?u quan tra�?ng nha??ta�? tamoxifen citrate, cheap Zoloft.